woef
2

Internationale pioniersrol in strijd tegen slaapapneu met steun van Innovatiefonds

Het Innovatiefonds steunde in 2017 opnieuw een vijftiental vernieuwende behandelingen die de medische diensten in het UZA introduceerden. Hierdoor kunnen deze therapieën en technieken al tot bij de patiënt komen in afwachting van de terugbetaalbaarheid van het RIZIV.  Een van die projecten is Inspire van de dienst neus-keel-oorziekten.

Obstructief slaap apneu (OSA) is een aandoening waarbij de bovenste luchtweg tijdens de slaap geblokkeerd raakt, met zuurstoftekort en ontwakingen tot gevolg. Bij CPAP (Continuous Positive Airway Pressure), de standaardbehandeling voor ernstig OSA, krijgt de patiënt een maskertje op de neus dat met een slang verbonden is aan een turbine die een hoge druk geeft. De luchtweg blijft zo open. ‘Het probleem is dat sommige mensen die CPAP gebruiken, vroeg of laat besluiten om dat niet meer te doen omwille van problemen met comfort, claustrofobie, geluidsoverlast …’, zegt prof. dr. Olivier Vanderveken, adjunct-diensthoofd van de dienst NKO, hoofd-halsheelkunde van het UZA.

Om die patiënten toch te kunnen helpen, biedt het UZA als enige centrum in België een nieuwe behandeling aan: een ademhalingsgestuurde stimulatie van de tongzenuw. Het UZA doet dat bij goed geselecteerde patiënten met OSA die hun CPAP-toestel niet kunnen of willen gebruiken.

Deze nieuwe ingreep maakt deel uit van Inspire, één van de projecten van het innovatiefonds. Prof. dr. Vanderveken: ‘Bij deze operatie maken we een sneetje in de hals onder de onderkaak en gaan we op zoek naar de rechter tongzenuw waar we een elektrode plaatsen. Die elektrode bevestigen we aan een pacemaker die onder het sleutelbeen komt en op zijn beurt verbonden is met een sensor in de tussenribruimte. Die registreert de ademhaling. Net voor elke ademteug zal er tijdens de slaap een puls vanuit de pacemaker naar de tongzenuw worden gestuurd. Die puls zorgt ervoor dat de patiënt zijn of haar tong uitsteekt en zo toch blijft ademhalen. De patiënt zal hier tijdens de slaap niets van opmerken, een betere ademhaling hebben en vooral veel beter slapen.’

Het UZA doet momenteel ongeveer tien ingrepen per jaar op deze nieuwe manier. Zo krijgen de patiënten met ernstig OSA die onbehandeld achterbleven met een ernstige chronische ziekte, toch nog een definitieve oplossing aangeboden. ‘Die oplossing heeft weinig tot geen negatieve impact op het comfort van de patiënt, maar heeft wel een enorm positieve impact op zijn of haar kwaliteit van leven en overleving. Ongeveer tachtig procent van de mensen zijn nadien definitief geholpen’,  benadrukt prof. dr. Vanderveken.

Hulp van het Innovatiefonds

Momenteel wordt de behandeling nog niet terugbetaald. Dankzij het Innovatiefonds van het UZA kan het ziekenhuis de operatie toch aanbieden, vaak ook op externe verwijzing vanuit andere ziekenhuizen in het land. Prof. dr. Vanderveken: ‘Het innovatiefonds is een vorm van interne solidariteit waarbij alle medische disciplines bijdragen tot een budget voor nog niet terugbetaalde maar veelbelovende behandelingen. Dat is noodzakelijk om de periode tot aan erkenning van de nieuwe behandeling door het RIZIV te overbruggen.  Je kan immers niet zomaar stoppen met een innovatie. Enerzijds ben je dan je know-how kwijt, anderzijds gaat de overheid geen terugbetaling geven aan een centrum dat de innovatie lang niet toegepast heeft. Het Innovatiefonds van het UZA is dan ook een perfecte, unieke vorm van een uitzonderlijke financiering die symbool staat voor het engagement van het UZA-artsenkorps.’

De dienst NKO hoopt nu op een goedkeuring van het project. ‘Dat zou een enorme doorbraak betekenen in de behandeling van slaapapneu. We zijn voor deze therapie momenteel één van de gerenommeerde centra in de wereld. Bij een erkenning door de overheid zouden we onze pioniersrol verder kunnen zetten en kunnen we 50 tot 100 patiënten per jaar helpen met deze ingreep. We zijn dus ontzettend dankbaar dat we steun krijgen van het innovatiefonds om ons project verder te kunnen zetten’, besluit prof. dr. Vanderveken.